
MAG TEST
ชุดตรวจสารเสพติด
ชุดตรวจสารเสพติดคืออุปกรณ์คัดกรองเบื้องต้นที่ตรวจ “เมตาบอไลต์ของยา” จากปัสสาวะ น้ำลาย เลือด หรือเส้นผม โดยมากใช้วิธีอิมมูโนแอสเซย์แบบแถบทดสอบ (ผลเร็ว 3–10 นาที) ครอบคลุมกลุ่มยาเช่น เมทแอมเฟตามีน/แอมเฟตามีน, กัญชา (THC), โคเคน, เฮโรอีน/มอร์ฟีน, เคตามีน, เบนโซไดอะซีพีน ฯลฯ
ชุดตรวจสารเสพติดเป็นชุดคัดกรองเบื้องต้น ตรวจเมตาบอไลต์ของยาเสพติดจากปัสสาวะ น้ำลาย เลือด หรือเส้นผม ด้วยวิธีอิมมูโนแอสเซย์แบบแถบ ให้ผลภายใน 10 นาที

คำถามที่พบบ่อย
ชุดตรวจมีกี่แบบ ต่างกันอย่างไร?
หลัก ๆ มี 2 แบบ:
- ปัสสาวะ (Urine test): แพร่หลายที่สุด ราคาประหยัด ตรวจได้หลายชนิดพร้อมกัน
- น้ำลาย/สวอบ (Oral fluid test): สะดวก ปลอมปนยาก แต่ “ช่วงเวลาตรวจพบ (detection window)” สั้นกว่าปัสสาวะ
ตรวจพบสารได้นานแค่ไหนหลังใช้? (โดยประมาณ ขึ้นกับปริมาณ/ความถี่/ร่างกาย)
- ยาบ้า/เมทแอมเฟตามีน, แอมเฟตามีน: 1–3 วัน (ผู้ใช้หนักอาจนานกว่านั้น)
- กัญชา (THC): 1–3 วัน (ใช้เรื้อรังอาจ 7–30 วัน)
- เฮโรอีน/มอร์ฟีน/โคเดอีน: 1–3 วัน
- โคเคน: 1–3 วัน
- เคตามีน: 1–3 วัน
- เบนโซไดอะซีพีน: 1–7 วัน (บางรายนานกว่านั้น)
ค่าตัดสิน (cut-off) คืออะไร?
คือระดับความเข้มข้นขั้นต่ำที่ชุดตรวจถือว่า “บวก” เช่น THC 50 ng/mL, AMP/MAMP 500 ng/mL (ขึ้นกับรุ่น) — ค่านี้ทำให้ ผลลวงบวก/ลวงลบลดลง และมาตรฐานใกล้เคียงกฎหมายแรงงาน/สถานประกอบการ
เส้นจาง ๆ ถือว่า “บวก” หรือ “ลบ”?
- ชุดตรวจส่วนใหญ่ มีเส้นควบคุม (C) และ เส้นทดสอบ (T)
- ถ้า มีเส้น C และเส้น T ไม่ว่าจางหรือเข้ม = “ลบ”
- ถ้า มีเฉพาะเส้น C (ไม่มี T) = “บวก”
- ถ้า ไม่มีเส้น C = ผลไม่สมบูรณ์/ใช้ไม่ได้ ต้องตรวจใหม่
ความแม่นยำแค่ไหน?
ชุดที่ได้มาตรฐาน (เช่น CE/FDA 510(k)/ISO13485) มักให้ ความไว/จำเพาะ > 95% เมื่อใช้งานถูกวิธี แต่ ไม่ใช่ผลยืนยันขั้นสุดท้าย—ผล “บวก” ควรยืนยันด้วยวิธีห้องแล็บ (GC-MS/LC-MS/MS)
อะไรทำให้ผลคลาดเคลื่อนได้?
อ่านช่วงเวลาไม่ถูกต้อง, ปริมาณตัวอย่างไม่พอ, การปลอมปน/เจือจางปัสสาวะ, ยาบางชนิด/อาหารเสริม (cross-reactivity), เก็บรักษาผิดอุณหภูมิ, เกินอายุ
เก็บรักษาอย่างไร และอายุการใช้งาน?
เก็บที่ 2–30°C, เลี่ยงความชื้น/แดด, อย่าแช่แข็ง อายุใช้งานตามที่ระบุบนซอง (โดยมาก 18–24 เดือน) เปิดซองแล้วควรใช้ทันที
ผล “บวก” แล้วต้องทำอย่างไร?
เก็บตัวอย่างใหม่แบบ chain-of-custody ส่งยืนยันแล็บด้วย GC-MS/LC-MS/MS แจ้งเจ้าตัวเรื่องสิทธิ์อุทธรณ์ และปฏิบัติตามนโยบาย/กฎหมายแรงงานที่เกี่ยวข้อง
